Wpływ kawy na zdrowie
Niezależnie od kraju i kultury, miliony ludzi na świecie zaczynają dzień od filiżanki świeżej, aromatycznej kawy. Zawarte w niej substancje o właściwościach bioaktywnych wielokierunkowo działają na organizm człowieka, przez co picie kawy jest nie tylko rytuałem bardzo przyjemnym, ale także sprzyjającym zdrowiu. Dzięki swoim właściwościom została w 2016 roku włączona jako produkt polecany do znowelizowanej Piramidy Zdrowego Żywienia przygotowanej przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie. Nie można traktować kawy jak cudownego panaceum i uważać, że zastąpi zdrowy tryb życia. Warto jednak pamiętać, że skutecznie wspiera ona naszą walkę z powszechnymi w XXI wieku chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak choroby serca, nowotwory czy cukrzyca.
Według raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego choroby serca i naczyń stanowią główny problem zdrowotny w Polsce i są przyczyną prawie połowy zgonów. Napar z ziaren kawy zawiera duże ilości przeciwutleniaczy z grupy flawonoidów, które chronią nas przed stresem oksydacyjnym i to prawdopodobnie dzięki nim, pijąc dwie filiżanki kawy dziennie, zmniejszamy ryzyko wystąpienia chorób serca. Jak dowodzą badania John Hopkins University, codzienne picie kawy znacząco redukuje ryzyko wystąpienia niedrożności tętnic oraz zawału.
Problemy z układem krążenia to częste powikłanie cukrzycy, kolejnej choroby cywilizacyjnej, której może zapobiec częste picie kawy. Badania przeprowadzone na grupie 125 tysięcy osób dowiodły, że picie kawy aż o 50% obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Ponieważ podobne wyniki uzyskano zarówno w grupie pijącej kawę z kofeiną, jak i bezkofeinową, przypuszcza się, że w tym przypadku za zdrowotne działanie kawy odpowiadają inne niż kofeina składniki, choć dokładny mechanizm tego zjawiska nie jest jeszcze poznany. Warto zauważyć, że kawa bezkofeinowa wywoływała pożądane efekty dopiero w ilościach przekraczających 4 filiżanki na dobę. Próbując wytłumaczyć ten fenomen, naukowcy z University of California w Los Angeles odkryli, że kawa podnosi poziom białka regulującego aktywność biologiczną hormonów płciowych. Od lat przypuszcza się, że testosteron i estrogen mają swój udział w rozwoju cukrzycy typu 2. Jak już wspomniano, kawa jest także źródłem przeciwutleniaczy, które poza przywracaniem równowagi między produktami ubocznymi przemian metabolicznych, czyli wolnymi rodnikami, a zdolnością usuwania ich z organizmu, zmniejszają również absorpcję glukozy, a co za tym idzie, zwiększają wrażliwość komórek na insulinę.
W 2015 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła, że picie kawy może chronić przed niektórymi rodzajami nowotworu. Badania potwierdziły, że amatorzy tego trunku rzadziej zapadają na raka pęcherza, jelita, wątroby, sutka, prostaty czy skóry. Źródłem tego działania prawdopodobnie są diterpeny, związki polifenolowe i kofeina. Ryzyko zachowania na raka jelita grubego zmniejsza także wzmożona perystaltyka, a raka pęcherza – moczopędne właściwości kawy.
Regularne picie kawy zmniejsza również ryzyko wystąpienia kamicy żółciowej, łagodzi reakcje alergiczne i działa rozkurczowo na mięśnie gładkie oskrzeli, przez co lekarze zalecają je astmatykom. Zaskoczyć może fakt, że obecne w kawie związki garbnikowe chronią nas przed próchnicą uniemożliwiając przyczepianie się bakterii do powierzchni zębów i dziąseł. Kofeina jest również znanym środkiem przeciwbólowym. Dlatego stosowana jest w lekach przeciwbólowych. Już wypicie jednej filiżanki kawy potrafi złagodzi migrenowy ból głowy. Kofeina przyśpiesza metabolizm i proces spalania tłuszczu. Dlatego tak często jest wykorzystywana przez osoby walczące z nadwagą oraz sportowców.
Ale nie jest wyłącznie różowo. Część badaczy donosi, iż niektóre gatunki kawki zawierają związki, które imitują działanie estrogenów, co objawia się np. zmniejszoną potencją u mężczyzn. Jet to o tyle ciekawe, że wg szwedzkich badaczy, panie, które piją dużo kawy w okresie dojrzewania mają potem mniejszy biust niż ich koleżanki, które tego nie robią. Warto też wiedzieć, że wypicie kawy przed lub po przyjęciu niektórych leków może zmniejszać ich skuteczność nawet o 60%. Najlepszym przykładem takiego specyfiku są antykoncepcyjne pigułki hormonalne. Kawa spożywana w nadmiarze może znaczne odwodniać organizm. Dlatego zawsze po wypiciu filiżanki kawy należy uzupełnić płyny w organizmie przynajmniej w takiej samej objętości, co wypita ilość kawy.
Według raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego choroby serca i naczyń stanowią główny problem zdrowotny w Polsce i są przyczyną prawie połowy zgonów. Napar z ziaren kawy zawiera duże ilości przeciwutleniaczy z grupy flawonoidów, które chronią nas przed stresem oksydacyjnym i to prawdopodobnie dzięki nim, pijąc dwie filiżanki kawy dziennie, zmniejszamy ryzyko wystąpienia chorób serca. Jak dowodzą badania John Hopkins University, codzienne picie kawy znacząco redukuje ryzyko wystąpienia niedrożności tętnic oraz zawału.
Problemy z układem krążenia to częste powikłanie cukrzycy, kolejnej choroby cywilizacyjnej, której może zapobiec częste picie kawy. Badania przeprowadzone na grupie 125 tysięcy osób dowiodły, że picie kawy aż o 50% obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Ponieważ podobne wyniki uzyskano zarówno w grupie pijącej kawę z kofeiną, jak i bezkofeinową, przypuszcza się, że w tym przypadku za zdrowotne działanie kawy odpowiadają inne niż kofeina składniki, choć dokładny mechanizm tego zjawiska nie jest jeszcze poznany. Warto zauważyć, że kawa bezkofeinowa wywoływała pożądane efekty dopiero w ilościach przekraczających 4 filiżanki na dobę. Próbując wytłumaczyć ten fenomen, naukowcy z University of California w Los Angeles odkryli, że kawa podnosi poziom białka regulującego aktywność biologiczną hormonów płciowych. Od lat przypuszcza się, że testosteron i estrogen mają swój udział w rozwoju cukrzycy typu 2. Jak już wspomniano, kawa jest także źródłem przeciwutleniaczy, które poza przywracaniem równowagi między produktami ubocznymi przemian metabolicznych, czyli wolnymi rodnikami, a zdolnością usuwania ich z organizmu, zmniejszają również absorpcję glukozy, a co za tym idzie, zwiększają wrażliwość komórek na insulinę.
W 2015 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła, że picie kawy może chronić przed niektórymi rodzajami nowotworu. Badania potwierdziły, że amatorzy tego trunku rzadziej zapadają na raka pęcherza, jelita, wątroby, sutka, prostaty czy skóry. Źródłem tego działania prawdopodobnie są diterpeny, związki polifenolowe i kofeina. Ryzyko zachowania na raka jelita grubego zmniejsza także wzmożona perystaltyka, a raka pęcherza – moczopędne właściwości kawy.
Regularne picie kawy zmniejsza również ryzyko wystąpienia kamicy żółciowej, łagodzi reakcje alergiczne i działa rozkurczowo na mięśnie gładkie oskrzeli, przez co lekarze zalecają je astmatykom. Zaskoczyć może fakt, że obecne w kawie związki garbnikowe chronią nas przed próchnicą uniemożliwiając przyczepianie się bakterii do powierzchni zębów i dziąseł. Kofeina jest również znanym środkiem przeciwbólowym. Dlatego stosowana jest w lekach przeciwbólowych. Już wypicie jednej filiżanki kawy potrafi złagodzi migrenowy ból głowy. Kofeina przyśpiesza metabolizm i proces spalania tłuszczu. Dlatego tak często jest wykorzystywana przez osoby walczące z nadwagą oraz sportowców.
Ale nie jest wyłącznie różowo. Część badaczy donosi, iż niektóre gatunki kawki zawierają związki, które imitują działanie estrogenów, co objawia się np. zmniejszoną potencją u mężczyzn. Jet to o tyle ciekawe, że wg szwedzkich badaczy, panie, które piją dużo kawy w okresie dojrzewania mają potem mniejszy biust niż ich koleżanki, które tego nie robią. Warto też wiedzieć, że wypicie kawy przed lub po przyjęciu niektórych leków może zmniejszać ich skuteczność nawet o 60%. Najlepszym przykładem takiego specyfiku są antykoncepcyjne pigułki hormonalne. Kawa spożywana w nadmiarze może znaczne odwodniać organizm. Dlatego zawsze po wypiciu filiżanki kawy należy uzupełnić płyny w organizmie przynajmniej w takiej samej objętości, co wypita ilość kawy.
